การศึกษากระบวนการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิจัยเป็นฐาน (Research–based Learning) ในบทเรียน เรื่อง การสำรวจพฤติกรรมการฟังดนตรีของนักเรียนในโรงเรียนสะบ้าย้อยวิทยา สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
คำสำคัญ:
วิจัยเป็นฐาน, การสำรวจ, การจัดการเรียนรู้, ผู้เรียนเป็นศูนย์กลางบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง การสำรวจพฤติกรรมการฟังดนตรีของนักเรียนในโรงเรียนสะบ้าย้อยวิทยา โดยใช้กระบวนการวิจัยเป็นฐาน และเพื่อศึกษาผลลัพธ์การเรียนรู้ของการใช้กระบวนการวิจัยในการจัดการเรียนรู้ ประชากรที่ศึกษา คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนสะบ้าย้อยวิทยา ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 จำนวน 30 คน ที่ลงทะเบียนเรียนในรายวิชาเพิ่มเติมดนตรีเพื่อชีวิตประจำวัน (ศ32211) เครื่องมือวิจัย ประกอบด้วย แผนการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาโดยใช้วิจัยเป็นฐาน และแบบทดสอบหลังเรียนแบบคำถามปลายเปิด ผลการศึกษา พบว่า การพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิจัยเป็นฐาน ผู้วิจัยใช้กระบวนการวิจัยเป็นตัวดำเนินกิจกรรมการจัดการเรียนรู้ แล้วลำดับการจัดการเรียนรู้เป็น 4 ครั้ง ได้แก่ ครั้งที่ 1 การอธิบายเนื้อหาบทเรียนเกี่ยวกับการฟังดนตรี กระบวนการวิจัย ครั้งที่ 2 ให้ผู้เรียนแบ่งกลุ่มเพื่อลงพื้นที่สำรวจ ครั้งที่ 3 นักเรียนร่วมกันสรุปผลและนำเสนอ ครั้งที่ 4 ทำแบบทดสอบความเข้าใจของบทเรียน แต่ละครั้งใช้เวลา 2 คาบเรียน คาบเรียนละ 50 นาที ในส่วนของผลลัพธ์การเรียนรู้จากการทำแบบทดสอบ พบว่า หลังจากการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิจัยเป็นฐาน นักเรียนมีความเข้าใจในกระบวนการ/ขั้นตอนการค้นหาคำตอบด้วยการวิจัยมากขึ้น สามารถเรียงลำดับการเข้าถึงกลุ่มผู้ให้ข้อมูลได้ รู้จักการจัดการปัญหาในการแบ่งงานกันทำ เพื่อประสิทธิภาพของการสำรวจ ทั้งยังได้ฝึกทักษะอื่น กล่าวคือ ความกล้า การคิดวิเคราะห์ คิดสร้างสรรค์ การทำงานเป็นทีม การสื่อสาร การบริหารเวลา รวมถึงความรับผิดชอบ โดยสรุปได้เป็น ผลลัพธ์ 5S ประกอบด้วย S (Search), S (Share), S (Spread), S (Straight) และ S (Skills)
เอกสารอ้างอิง
เคียงขวัญ ดงภักดี และฉลอง พันธ์จันทร์. (2559). การพัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยผสานแนวคิดการใช้วิจัยเป็นฐานประกอบกลุ่มร่วมมือวิชาประวัติศาสตร์เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะการนำตนเองในการเรียนรู้และการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. วารสารบริหารการศึกษาบัวบัณฑิต, 16(1), 57–66.
จตุภูมิ เขตจัตุรัส. (2560). ผลการใชกิจกรรมการเรียนการสอนที่ใช้วิจัยเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการทำวิจัยของนักศึกษาบัณฑิตศึกษา. วารสารนานาชาติ มหาวิทยาลัยขอนแก่น สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 7(2), 100–119.
จีรนันท์ ซันซี. (2564). ผลการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิจัยเป็นฐานที่ส่งผลต่อความตระหนักทางวิทยาศาสตร์และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. ปริญญานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาการทางการศึกษาและการจัดการเรียนรู้ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
นรรัชต์ ฝันเชียร. (2561). Child center เหมาะกับการเรียนการสอนแบบใด. https://www.trueplookpanya .com/education/content/68591
ประหยัด พิมพา. (2561). การศึกษาไทยในปัจจุบัน. วารสารมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด, 7(1), 242 – 249.
ปรารถนา โกวิทยางกูร และเบญจมาศ พุทธิมา. (2566). การจัดการเรียนรู้โดยใช้วิจัยเป็นฐานเพื่อเสริมสร้างสมรรถนะการวิจัย สำหรับนักศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพครู มหาวิทยาลัยราชภัฏลําปาง. วารสารครุศาสตร์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์, 6(2), 28–38.
พงสุวัฒน์ เสริมศิริกาญจนา. (2568). การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนการสอนแบบวิจัยเป็นฐาน (RBL) เพื่อพัฒนาทักษะชีวิต ของนักเรียนระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.1) สาขาช่างไฟฟ้า วิทยาลัยเทคนิคพิษณุโลก. วารสารสังคมศึกษาปริทรรศน์, 1(2), 1–9.
พวงผกา ปวีณบำเพ็ญ. (2560). การจัดการเรียนรู้โดยใช้วิจัยเป็นฐาน. ศึกษาศาสตร์สาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 1(2), 62–71.
มณฑา ชุ่มสุคนธ์ และนิลมณี พิทักษ์. (2559). ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้วิจัยเป็นฐาน (RBL) ในการสอน รายวิชาการศึกษาเพื่อการพัฒนาสิ่งแวดล้อม. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 39(4), 41–52.
สุภาภรณ์ มาชัยวงศ์, สุทธิวรรณ ปิติภาคย์พงษ์, มงคล จิตรโสภิณ และวิภารัตน์ แสงจันทร์. (2561). การจัดการเรียนรู้โดยใช้วิจัยเป็นฐานในประเทศนิวซีแลนด์. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 8(1), 12–22.
อาณัติ วงศ์จำปา และปกรณ์ชัย สุพัฒน์. (2561). การเรียนรู้โดยยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง : บริบทการจัดการเรียนการสอนเน้นทางด้านคณิตศาสตร์วิทยาศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์. วารสารวิจัยและพัฒนา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, 13(2), 182–192.
อาภรณ์ ใจเที่ยง. (2553). หลักการสอน (ฉบับปรับปรุง) (พิมพ์ครั้งที่ 5). โอเดียนสโตร์.
Boser, J. (2020). Learning By Doing: What You Need To Know. https://the-learning-agency-lab.com/the-learning-curve/learning-by-doing/
