แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุโดยใช้ทุนทางภูมิปัญญา และวัฒนธรรม เพื่อลดความเหลื่อมล้ำในท้องถิ่น: กรณีศึกษาชุมชนบ้านห้วยหว้า ตำบลโนนฆ้อง อำเภอบ้านฝาง จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สำรวจข้อมูลทุนทางภูมิปัญญา และวัฒนธรรมของผู้สูงอายุในชุมชน
บ้านห้วยหว้า 2) ศึกษาแนวทางในการพัฒนาศักยภาพทุนทางภูมิปัญญา และวัฒนธรรมของผู้สูงอายุเพื่อลดความเหลื่อมล้ำในท้องถิ่น การศึกษานี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่าง 12 คน ผลการศึกษาพบว่า ข้อมูลทุนทางภูมิปัญญา และวัฒนธรรมของผู้สูงอายุในชุมชนบ้านห้วยหว้า ได้แก่ 1) วรรณกรรมพื้นบ้าน และภาษา (ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ) 2) ศิลปะการแสดง (หมอลำสินไซ กลองยาว รำวงคองก้า) 3) แนวปฏิบัติทางสังคมพิธีกรรม ประเพณี และเทศกาล (ฮีต 12 คอง 14) 4) ความรู้ และการปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติ และจักรวาล (อาหาร และการแพทย์พื้นบ้าน) 5) งานช่างฝีมือดั้งเดิม (การทอผ้าไหม การทอประคตเอวไหม เครื่องจักสานหัตถกรรมท้องถิ่น) 6) การเล่นพื้นบ้าน
กีฬาพื้นบ้าน และศิลปะการต่อสู้ป้องกันตัว (การเล่นวงตีนเกวียน, การเล่นต่อไก่) ทั้งนี้แนวทางในการพัฒนาศักยภาพทุนทางภูมิปัญญา และวัฒนธรรมของผู้สูงอายุ เพื่อลดความเหลื่อมล้ำในท้องถิ่น ได้แก่ 1) การพัฒนากลุ่มผลิตภัณฑ์ และสินค้าท้องถิ่น (อาหาร สิ่งทอ สินค้าวัฒนธรรม) 2) การพัฒนากลุ่มบริการ และการเพิ่มมูลค่าทางวัฒนธรรม (การศึกษา/ท่องเที่ยว ด้านการแพทย์แผนไทยโบราณ, ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น,การละเล่นพื้นบ้าน ฯลฯ)