ระบบบริการสุขภาพด้านการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และการดูแลเด็กปฐมวัย ในหน่วยบริการปฐมภูมิ

บทคัดย่อ

งานวิจัยแบบผสมผสานแบบคู่ขนานนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อสำรวจระบบบริการ การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และการดูแลเด็กปฐมวัยในหน่วยบริการปฐมภูมิแห่งหนี่ง ในเขตสุขภาพที่ 5 การเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามมาตรประมาณค่า 5 ระดับ 12 ข้อ สำหรับสำรวจระบบบริการ 5 ด้าน ได้แก่ 1) การเข้าถึงบริการ 2) ระบบสนับสนุนบริการ 3) สมรรถนะของผู้ให้บริการ 4) การให้บริการต่อเนื่อง และ5) ผลลัพธ์จากบริการ และแบบสอบถามปลายเปิด การสัมภาษณ์เชิงลึก และการทบทวนวรรณกรรม ตัวอย่างด้านนมแม่ คือ 1) เจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิ (n=1) 2) อาสาสมัครประจำหมู่บ้าน (อสม.) สุ่มอย่างง่าย วิเคราะห์อำนาจ (n=120) 3) มารดาหลังคลอดมีบุตร 0-6 เดือน (n= 43) สุ่มอย่างง่าย จาก 30% ของประชากร ตัวอย่างด้านเด็กปฐมวัย คือ 1) เจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิ (n=1) 2) อสม. ใช้ตัวอย่างเดิม 3) ครูประจำศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก (N=17) เลือกแบบเจาะจง 4) ผู้ปกครองเด็กปฐมวัย วิเคราะห์อำนาจ และสุ่มอย่างง่าย (n=118) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ตรวจสอบแบบสามเส้าด้านวิธีการ และวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการสำรวจระบบบริการ 5 ด้านในการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในทุกตัวอย่างอยู่ในระดับดีถึงดีมาก ยกเว้นเจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิประเมินในระดับปานกลางถึงดี เจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิ และอสม. ได้รับต้องการการพัฒนาความรู้ และทักษะด้านนมแม่เนื่องจากไม่ได้รับการอบรมในระยะ 3 ปี ผลการสำรวจระบบบริการ 5 ด้านในการดูแลเด็กปฐมวัยอยู่ในระดับดีถึงดีมาก โดยเจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิ และอสม. ได้รับการพัฒนาตนเองด้านเด็กปฐมวัยอย่างต่อเนื่อง แต่ยังพบปัญหาการสื่อสาร ผลจากการระบาดของโรค โควิด-19 ทำให้การเข้าถึงบริการ และการให้บริการต่อเนื่องได้รับผลกระทบทั้งในด้านการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และการดูแลเด็กปฐมวัย