ภาพแทนสังคมดิสโทเปียในภาพยนตร์อเมริกันเรื่องแมดแม็กซ์: ถนนโลกันตร์
คำสำคัญ:
ภาพแทน, สังคมดิสโทเปีย, ภาพยนตร์อเมริกันบทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการนำเสนอภาพแทนสังคมดิสโทเปียในภาพยนตร์อเมริกันเรื่องแมดแม็กซ์: ถนนโลกันตร์ โดยใช้แนวคิดภาพแทน และแนวคิดดิสโทเปีย ผลการศึกษาปรากฏ 3 ลักษณะ ได้แก่ 1) ภาพแทนสังคมดิสโทเปียกับปัญหาสิ่งแวดล้อม เกิดจากการปฏิวัติอุตสาหกรรมผ่านระบบทุนนิยมและสงครามนิวเคลียร์ที่นำไปสู่การสร้างมลพิษรวมทั้งภาวการณ์ขาดแคลนอาหาร 2) ภาพแทนสังคมดิสโทเปียกับการเมืองเรื่องชนชั้น ปรากฏการครอบงำทางชนชั้นที่ผู้นำถูกประกอบสร้างความหมายให้เป็นพระเจ้าองค์ใหม่ เป็นพ่อผู้มีคุณสมบัติในการสืบพันธุ์เพียงหนึ่งเดียว เป็นเจ้าแห่งความเร็วบนท้องทะเลทราย และเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ ส่วนการต่อรองทางชนชั้นปรากฏภาพการต่อสู้และต่อรองกับอำนาจการครอบงำ โดยเชื่อว่ายังมีโลกแบบยูโทเปียคือโลกอันอุดมสมบูรณ์และเป็นอิสระซ่อนอยู่ ณ ที่ใดที่หนึ่งบนโลกใบนี้ ทั้งตัวบทยังได้เน้นย้ำให้เห็นว่าชนชั้นสามารถปรับเปลี่ยนได้ถ้าผู้นำเป็นคนดี ประชาชนย่อมอยู่อย่างมีความสุข ปราศจากสงคราม และ 3) ภาพแทนสังคมดิสโทเปียกับการเมืองเรื่องเพศ ปรากฏภาพการกดขี่ทางเพศ ที่เพศหญิงถูกทำให้เป็นวัตถุทางเพศ ส่วนการต่อรองทางเพศ ปรากฏการประกอบสร้างความหมายให้เพศหญิงกลายเป็นนักรบเพื่อต่อสู้กับอำนาจเผด็จการ ภาพยนตร์ยังแสดงนัยวิพากษ์มนุษย์และวิทยาศาสตร์ ตลอดจนสงคราม และระบบอุตสาหกรรมแบบทุนนิยมที่ได้สร้างความเสียหายให้กับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และได้เสนอทางออกโดยการสร้างสังคมแบบอีโคโทเปียคือสังคมที่ให้คุณค่ากับระบบนิเวศที่จะทำให้ดินแดนอันแห้งแล้งกลับมาอุดมสมบูรณ์อีกครั้ง
เอกสารอ้างอิง
กำจร หลุยยะพงศ์. (2556). ภาพยนตร์กับการประกอบสร้างสังคม ผู้คน ประวัติศาสตร์ และชาติ. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นพพร ประชากุล. (2552). ยอกอักษรย้อนความคิด เล่ม 1 ว่าด้วยวรรณกรรม. วิภาษา.
ภัทรภร รักเรียน. (2559). อีโค-ดิสโทเปียและอีโค-ยูโทเปียในบันเทิงคดีแนววิทยาศาสตร์ของคิม โรบินสัน. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวรรณคดีและวรรณคดีเปรียบเทียบจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ยศ สันตสมบัติ. (2543). จากวานรถึงเทวดา: มาร์กซิสม์และมานุษยวิทยามาร์กซิสต์ (พิมพ์ครั้งที่ 3). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ยศ สันตสมบัติ. (2559). มนุษย์กับวัฒนธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 4). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. ราชบัณฑิตยสถาน.
โรล็องด์ บาร์ตส์ แปลโดย วรรณพิมล อังคศิริสรรพ. (2558). มายาคติ=Mythologies/ของ Roland Barthes. คบไฟ.
วนิพพน มหาอาชา. (2560). ความยุติธรรมทางสิ่งแวดล้อม: แนวคิดและกลไกของการขับเคลื่อน. ใน เชษฐ รัชดาพรรณาธิกุล (บรรณาธิการ), สรรสาระสังคมศาสตร์. เปเปอร์เมท.
สรณัฐ ไตลังคะ. (2560). ศาสตร์และศิลป์แห่งการเล่าเรื่อง (พิมพ์ครั้งที่ 3). อมรินทร์ พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง.
สุชาดา ทวีสิทธิ์. (2550). ผู้หญิง ผู้ชาย และเพศวิถี: เพสภาวะศึกษาในงานมานุษยวิทยา. วารสารสังคมศาสตร์, 19(1), 311-357.
สุรเดช โชติอุดมพันธ์. (2558). ต้นกำเนิดและอิทธิพลของวรรณกรรมยู, ดิส-โทเปีย. https://prachatai.com/journal/2015
Althusser, Louis. (1967). Philosophie Et Philosophie Des Savants. Nuevo.
Book, M Keith. (1995). The Dystopian Impulse in Modern Literature: Fiction as Social Criticism. Utopian Studies, 6(2), 147-149.
Claeys, Gregory. (2010). The Cambridge Companion to Utopian Literature. Cambridge University Press.
Steffen, Will. (2007). The Anthropocene: are humans now overwhelming the great forces of Nature?. AMBIO A Journal of the Human Environment, 36(8), 614-21.
