การประเมินทักษะการสร้างแผนผังความคิดอย่างสร้างสรรค์ร่วมกับการจัดนิเวศการเรียนรู้ดิจิทัลตามแนวคิดนวัตกรพลิกผัน เรื่อง ไบโอม ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
คำสำคัญ:
ทักษะ, การสร้างแผนผังความคิด, การจัดนิเวศการเรียนรู้ดิจิทัล, แนวคิดนวัตกรพลิกผัน, ไบโอมบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการประเมินทักษะการสร้างแผนผังความคิดอย่างสร้างสรรค์และศึกษาเจตคติของนักเรียนที่มีต่อการจัดนิเวศการเรียนรู้ดิจิทัลตามแนวคิดนวัตกรพลิกผัน เรื่อง ไบโอม ของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 36 คน โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบจำเพาะเจาะจง (Purposive Sampling) โดยใช้การวิจัยเชิงทดลอง (Pre-Experimental Research) ผ่านเครื่องมือในการวิจัย ได้แก่ (1) แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง ไบโอม จำนวน 3 แผน โดยมีดัชนีความสอดคล้อง (IOC) อยู่ระหว่าง 0.80-1.00 ตามลำดับ 2) ใบกิจกรรมการสร้างแผนผังความคิดอย่างสร้างสรรค์ เรื่อง ไบโอม จำนวน 1 ฉบับ 3) แบบประเมินทักษะความคิดสร้างสรรค์ร่วมกับการจัดนิเวศการเรียนรู้ดิจิทัลตามแนวคิดนวัตกรพลิกผัน เรื่อง ไบโอม จำนวน 1 ฉบับ และแบบประเมินเจตคติของนักเรียน จำนวน 1 ฉบับ ตามลำดับ โดยมีดัชนีความสอดคล้อง (IOC) อยู่ระหว่าง 0.70-0.90 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ตามลำดับ ผลการวิจัย พบว่า การประเมินทักษะการสร้างแผนผังความคิดอย่างสร้างสรรค์หลังจากผ่านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยภาพรวมมีเกณฑ์การประเมินอยู่ในระดับดีมาก โดยทักษะการออกแบบแผนผังความคิดอย่างสร้างสรรค์เป็นทักษะที่พบมากที่สุด และศึกษาเจตคติของนักเรียนที่มีต่อการจัดนิเวศการเรียนรู้ดิจิทัลตามแนวคิดนวัตกรพลิกผัน เรื่อง ไบโอม พบว่า นักเรียนมีระดับเจตคติเฉลี่ยอยู่ในระดับ “สูง”
References
กิตติวัฒน์ ดิษฐประเสริฐ. (2561). การส่งเสริมความสามารถในการสร้างคาอธิบายเชิงวิทยาศาสตร์โดยวิธี การสอนแบบกรณ๊ศึกษาร่วมกับการใช้แผนผังแนวความคิดรูปตัววี เรื่อง ระบบย่อยอาหาร ของ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต.
กิตติวัฒน์ ดิษฐประเสริฐ. (2566ก). การบริหารการจัดการเรียนรู้แบบกิจกรรมเป็นฐานร่วมกับสื่อประสมเพื่อส่งเสริมสมรรถนะการอธิบายปรากฏการณ์ในเชิงวิทยาศาสตร์ เรื่อง เคมีเป็นพื้นฐานของ สิ่งมีชีวิตกรณีศึกษา: นักเรียนโครงการห้องเรียนพิเศษแผนการเรียนวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ (AP) สถานศึกษาศรัทธาสมุทร จังหวัดสมุทรสงคราม. วารสารบริหารการศึกษาบัวบัณฑิต, 23(2), 1-18.
กิตติวัฒน์ ดิษฐประเสริฐ. (2566ข). รูปแบบการนิเทศการจัดการเรียนรู้ของครูวิทยาศาสตร์เพื่อยกระดับสถานศึกษาสู่องค์การนวัตกรรม กรณีศึกษา: กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถานศึกษาศรัทธาสมุทร จังหวัดสมุทรสงคราม. วารสารครุทรรศน์ (Online) มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี, 3(2), 1-20.
ขวัญชัย ขัวนา, ธารทิพย์ ขัวนา, และ เลเกีย เขียวดี. (2561). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนเพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 37(2), 77-96.
จินตนา มั่นคง. (2560). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ด้วยวิธีการสอนอ่านแบบ SQ4R ร่วมกับเทคนิคแผนผังความคิดเพื่อส่งเสริมความสามารถในการอ่านเชิงวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. การค้นคว้าอิสระการศึกษามหาบัณฑิต. ภาควิชาการศึกษา สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร.
เจนจิรา สันติไพบูลย์. (2561). การจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนตามแนวคิด STEAM ร่วมกับการสอนเชิงผลิตภาพเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการ และความสามารถในการสร้างสรรค์ผลงาน. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 46 (3), 69-85.
เจนจิรา สันติไพบูลย์ และ วิสูตร โพธิ์เงิน. (2561). การจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนตามแนวคิดSTEAMร่วมกับการสอนเชิงผลิตภาพเพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการและความสามารถในการ สร้างสรรค์ผลงานของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 46(3), 69-85.
จิรภัทร์ จักรสาร และ เพชรรัตน์ จงนิมิตสถาพ. (2567). การเปรียบเทียบทักษะการแก้ปัญหา และความสามารถในการเขียนเชิงสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ในรายวิชาสังคมศึกษา ส 11101 โดยการจัดการเรียนรู้แบบซินดิเคท ร่วมกับ เทคนิคแผนผังความคิด. วารสารสถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 11 (1), 434-446.
ตรีทิพพา แก้วหานาม และอนุชา โสมาบุตร. (2567). การพัฒนานิเวศการเรียนรู้ดิจิทัลที่ส่งเสริมการรู้เท่าทันดิจิทัลตามแนวทางการจัดการเรียนรู้กระบวนทัศน์ใหม่, 47(1), 57-75.
ทิศนา แขมมณี. (2560). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. (พิมพ์ ครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ: แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปิยะพร พุ่มจันทร์. (2562). ผลของสิ่งแวดล้อมทางการเรียนรู้บนเครือข่ายร่วมกับเทคโนโลยีความเป็นจริงเสริมตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิส์ตที่สงเสริมการคิดสร้างสรรค์ เรื่อง การสรางแอนิเมชัน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีการศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
เผ่าไทย เสียงแจ่ม, สัณหณัฐ ทองไทย. (2564). ผลการจัดการเรียนรู้แบบสร้างสรรค์เป็นฐานที่มีต่อ ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาสังคมศึกษา และความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. วารสารคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์, 4(1), 62-70.
พระมหาภาคภูมิ ฐานิสฺสโร. (2561). การพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์โดยใช้แบบฝึกทักษะนิทานชาดก รายวิชาพระพุทธศาสนา ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนวัดดอกไม้ เขตยานนาวา กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พฤทธิ์ ศิริบรรณพิทักษ์. (2563). ความสำคัญของนวัตกรรมพลิกผันและนวัตกรพลิกผัน. วารสารบริหารและนวัตกรรมการศึกษา, 3(3), 3-4.
พัชรพร อยู่ยืน, อภิญญา ภูมิโอตา และ ศิระ ศรีโยธิน, (2560) ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเป็นนวัตกร: กรณีศึกษาผลิตภัณฑ์ PUNN. การประชุมวิชาการระดับชาติ ด้านการบริหารกิจการสาธารณะครั้งที่ 4 “การบริหารกิจการสาธารณะภายใต้ประเทศไทย 4.0” The 4th National Conference on Public Affairs Management “Public Affairs Management Under Thailand 4.0” 4 สิงหาคม 2560 ณ วิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
วุฒิชัย ไกรวิเศษ, พงษ์ลิขิต เพชรผล และ สุกัญญา แช่มช้อย. (2566). ความต้องการจำเป็นของการพัฒนาระบบนิเวศการเรียนรู้ของโรงเรียนมัธยมศึกษาตามแนวคิดนวัตกรพลิกผัน. Journal of Roi Kaensarn Academi, 9(2), 63-80.
สุกัญญา แช่มช้อย. (2563). นวัตกรรมบริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาเพื่อสร้างนวัตกร. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 22(2), 193-213.
สุภาพรรณ อนุตรกุล. (2564). ทักษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัล (Digital literacy). (อ้างเมื่อ 2 สิงหาคม 2567). จาก https://erp.mju.ac.th/acticleDetail.aspx?qid=1246.
อาทิตยา ไสยพร. (2565). สร้างระบบนิเวศการเรียนรู้…สู่การพัฒนาผู้เรียนเป็น Lifelong Learner. (ออนไลน์) (อ้างเมื่อ 24 สิงหาคม 2567). https://www.educathai.com/knowledge/articles/586.
Barrett, P., Treves, A., Shmis, T., Ambasz, D. & Ustinova, M. (2019). The impact of school infrastructure on learning: A synthesis of the evidence. World Bank.
Dyer, J. H., Gregersen, H. B. & Christensen, C. M. (2019). The innovator's DNA: Mastering the five skills of disruptive innovators. Massachusetts: Harvard Business Review Press.
Dyer, J., Gregersen, H. B., & Christensen, C. M. (2011). The innovator's DNA: mastering the five skills of disruptive innovators. Boston, Mass., Harvard Business Press.
Fayombo GA. (2012). Active Learning Strategies and Student Learning Outcomes Among Some University Students in Barbados. Journal of Educational and Social Research, 2(9), 79-90.
Greenberg, D., McKone-Sweet, K. & Wilson H. J. (2011). The new Entrepreneurial Leader: Developing leaders who shape social and economic opportunity. California: Tomson Press India Ltd.
Radjou, N., Prabhu, J. & Ahuja, S. (2012). Jugaad Innovation: Think frugal, Be flexible, Generate breakthrough growth. San Francisco: Jossey-Bass.
Robertson, B.J. (2015). Holacracy: The new management system for a rapidly changing world. New York: Henry Holt and Company,LLC.
Wagner, T. (2012). Creating Innovator: The making of young people who will change the world. New York: Simon & Schuster, Inc.
