การพัฒนาการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการด้วย NATUR-E MODEL เพื่อพัฒนาจิตสำนึกและรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม โรงเรียนปางมะผ้าพิทยาสรรพ์

บทคัดย่อ

ปัญหาสิ่งแวดล้อมที่มนุษย์กำลังประสบอยู่ในปัจจุบันล้วนเป็นปัญหาสืบเนื่องมาจากกิจกรรมการดำรงชีวิตของมนุษย์ที่ขาดจิตสำนึกและรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมแทบทั้งสิ้น ดังนั้นการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมให้ประสบความสำเร็จนั้นต้องเริ่มจากตัวมนุษย์อันเป็นต้นเหตุเสียก่อน เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวจึงได้ดำเนินการจัดทำงานวิจัยในครั้งนี้ขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการและศึกษาผลของการกิจกรรมเพื่อพัฒนาจิตสำนึกและรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมด้วย NATUR-E MODEL ของครูและนักเรียนโรงเรียนปางมะผ้าพิทยาสรรพ์ ผู้เข้าร่วมวิจัย คือ ครูจำนวน 22 คน และนักเรียนจำนวน 322 คน เครื่องมือที่ใช้วิจัย ได้แก่ แบบบันทึกการกำกับติดตามการดำเนินการ แบบบันทึกใบกิจกรรมการเรียนรู้สิ่งแวดล้อม และแบบสังเกตพฤติกรรมการเข้าร่วมกิจกรรมเสริมสร้างจิตสำนึกและรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา และตรวจสอบความน่าเชื่อถือของข้อมูลด้วยวิธีการตรวจสอบแบบสามเส้า ผลการวิจัยพบว่า NATUR-E MODEL ประกอบด้วย 6 ขั้นตอน คือ 1) การเตรียมความพร้อมความรอบรู้สิ่งแวดล้อม 2) การสร้างองค์ความรู้และจริยธรรมสิ่งแวดล้อม 3) การสำรวจปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมและกำหนดเป้าหมายในการพัฒนาสิ่งแวดล้อม 4) การปฏิบัติกิจกรรมเสริมสร้างจิตสำนึกและรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมร่วมกัน 5) การสรุปและประเมินผลจิตสำนึกและรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม และ 6) การสร้างพลังภาคีเครือข่าย นอกจากนี้ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการโดยใช้ NATUR-E MODEL พบว่า ครูและนักเรียนมีจิตสำนึกและความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม รวมทั้งมีความมุ่งมั่นและทุ่มเทที่จะอนุรักษ์รักษาสิ่งแวดล้อมให้น่าอยู่ รวมถึงสร้างเครือข่ายความร่วมมือเพื่อเกิดประโยชน์ต่อชุมชน สังคม รวมถึงมีการคิดเชิงวิเคราะห์ โดยมีความเข้าใจในการกำหนดวิธีการรวบรวมประเด็นจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น มีหลักการในการสรุปผลการวิเคราะห์และแยกแยะข้อมูลที่ได้รับ พร้อมทั้งลงมือจัดการกับปัญหาให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม