The Academy of Science, The Royal Society of Thailand, and the Making of State with Science and Technology by the People’s Party Government.
Main Article Content
Abstract
The article examines the context of state establishment under the People’s Party government after 1932 revolution which the new regime foregrounded science and technology as the state’s apparatus in reconstructing new politics, economy, and society. The Academy of Science in The Royal Society of Thailand was an institution that was established with the ambitious mission to recruit Thai scientific experts for the research enquiry and scientific knowledge dissemination. Nevertheless, this study shows most works of The Academy of Science had emphasized on producing certain kind of scientific knowledge, especially in the applied sciences, that was accordance with the state’s policies of public well-being and economic stability.
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
ปี ราชบัณฑิตยสถาน. (2527). กรุงเทพฯ: กรุงเทพฯการพิมพ์.
กฤชกร กอกเผือก. (2566). ค้นเอาทรัพย์ในดิน: ธรณีวิทยา รัฐประชาชาติ และสภาวะประวัติศาสตร์ของโลกธรรมชาติ, 2470-2520. พิษณุโลก: มูลนิธิเพื่อการวิจัยสังคมเอเชีย.
กสิกรนิคม. (2480, พฤศจิกายน). วิทยาศาสตร์. 2(2). หน้า 279-280.
กำจร พลางกูร. (2487, มิถุนายน). แพทยศาสตร์ด้านการศึกษาและการปฏิบัติ. ราชบันดิตสาร สำนักวิทยาสาสตร. 1(1): 16-28.
เฉลิมเกียรติ ผิวนวล. (2529). ความคิดทางการเมืองของปรีดี พนมยงค์. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโกมลคีมทอง.
ชาติชาย มุกสง. (2556). รัฐ โภชนาการใหม่กับการเปลี่ยนแปลงวิถีการกินในสังคมไทย พ.ศ. 2482-2517. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต (ประวัติศาสตร์).
กรุงเทพฯ: คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ตั้ว ลพานุกรม. (2482). นิมิตรของการก้าวหน้า. ใน ชุมนุมบทบรรณาธิการหนังสือพิมพ์วิทยาศาสตร์ (พ.ศ.2479-2481). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์อักษรนิติ.
ตั้ว ลพานุกรม. (2482). วิทยาศาสตร์กับความต้องการของประเทศ. ใน ชุมนุมบทบรรณาธิการหนังสือพิมพ์วิทยาศาสตร์ (พ.ศ.2479-2481). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์อักษรนิติ.
เติม บุนนาค. (2487, มิถุนายน). คำแนะนำเกี่ยวกับการสมรสในต่างประเทศ. ราชบันดิตสาร สำนักวิทยาสาสตร. 1(1): 29-38.
ทวีศักดิ์ เผือกสม. (2550). เชื้อโรค ร่างกายและรัฐเวชกรรม: ประวัติศาสตร์การแพทย์สมัยใหม่ในสังคมไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทัณฑิมา เดชโชติ. (2549). ความช่วยเหลือทางวิชาการของสหรัฐอเมริกาต่อประเทศไทย พ.ศ. 2493-2516. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (ประวัติศาสตร์). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ทิวาพร ใจก้อน. (2558). รัฐสยามกับการจัดการธรรมชาติ: ประวัติศาสตร์ แนวคิด และความเรื่องศัตรูพืชในสังคมไทย พ.ศ.2435-2487. กรุงเทพฯ: พี.เพรส.
ที่ระลึกในงานรัฐพิธีพระราชทานพลิงศพ พณฯ ดร.ตั้ว ลพานุกรม. (2484). กรุงเทพฯ: การพิมพ์ไทย.
ธงชัย บุญสิงห์. (2480, พฤศจิกายน). วิทยาศาสตร์. 2 (2). หน้า 203-208.
ธันวา วงษ์เสงี่ยม. (2553). รัฐไทยกับสุขภาพพลเมือง พ.ศ.2475-2500. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต (ประวัติศาสตร์). กรุงเทพฯ: คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2546). ความคิด ความรู้ และอำนาจการเมืองในการปฏิวัติสยาม 2475. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: ฟ้าเดียวกัน.
นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (2553). การปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: ฟ้าเดียวกัน.
นริศ จรัสจรรยาวงศ์. ( 2565, 19 ตุลาคม). น้ำเต้าหู้ มรดกอาหารสมัยคณะราษฎร. The 101. World. สืบค้นเมื่อ 6 มกราคม 2566, จาก https://www.the101.world/soy-bean-history/.
บทบรรณาธิการ. (2479). หนังสือพิมพ์วิทยาศาสตร์. 1 (1). หน้า 8.
บัทสัน, เบนจามิน เอ. (2555). อวสานสมบูรณาญาสิทธิราชย์ในสยาม. แปลโดย พรรณงาม เง่าธรรมสาร และคณะ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราฯ.
บานเย็น สายัณห์วิกสิต. (2560). ปาฐกถาเรื่องความเจริญแห่งวิทยาศาสตร์. ใน รวมปาฐกถาที่แสดงที่สามัคยาจารย์สมาคม ตั้งแต่ พ.ศ.2470-2474. พิมพ์ครั้งที่ 2. หน้า 545, 547. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า, 2560.
ประวัติศาสตร์การแพทย์และสาธารณสุขไทย. (2562). กรุงเทพฯ: แพทยสภา.
พงศ์อินทร์ ศุขขจร. (2528, ตุลาคม-ธันวาคม). สามัคยาจารย์สมาคม. สารานุกรมศึกษาศาสตร์. 2: 168-171.
ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์. (2552). การผลิตความหมาย 'พื้นที่ประเทศไทย' ในยุคพัฒนา (พ.ศ.2500-2509). วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (ประวัติศาสตร์). เชียงใหม่: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ภูริ ฟูวงศ์เจริญ. (2563). การเมืองการปกครองไทย: พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ (พ.ศ.2475-2540). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วิเชียร เพ่งพิศ. (2559). แนวความคิดทางกฎหมายรัฐธรรมนูญของปรีดี พนมยงค์. วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต (กฏหมายมหาชน). กรุงเทพฯ: คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วิเทศ บุญคุปต์. (2487, มิถุนายน). ท่าเรือกรุงเทพฯ. ราชบันดิตสาร สำนักวิทยาสาสตร. 1(1): 168-214.
ศิริราชร้อยปี: ประวัติและวิวัฒนาการ. (2531). กรุงเทพฯ: คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล.
สิกขา สองคำชุม. (2566). วารสาร วิทยาศาสตร์ กับการทำให้ “วิทยาศาสตร์บริสุทธิ์” เป็นวิชาชีพในประเทศไทยยุคสงครามเย็น. พิษณุโลก: มูลนิธิเพื่อการวิจัยสังคมเอเชีย.
สุด แสงวิเชียร. (2487, มิถุนายน). ประวัติของศัพท์ในวิชากายวิภาควิทยา. ราชบันดิตสาร สำนักวิทยาสาสตร. 1(1): 67-98.
หลวงบุญมานพพาณิชย์. (2479, ธันวาคม). วิทยาศาสตร์ในระบอบรัฐธรรม. วิทยาศาสตร์. 1(2). หน้า 97-98.
หลวงยุกตเสวีวิวัฒน: วิศวกร. (อนุสรณ์พระราชทานเพลิงศพ หลวงยุกตเสวีวิวัฒน์ (สิระ ยุกตะเสวี) ณ เมรุหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส กรุงเทพมหานคร 12 มีนาคม 2537.
หลวงสนิทรักษ์สัตว์. (2560). ปาฐากถาเรื่องปัญหาเรื่องสัตว์ในบ้านเรา. ใน รวมปาฐกถาที่แสดงที่สามัคยาจารย์สมาคม ตั้งแต่ พ.ศ.2470-2474. พิมพ์ครั้งที่ 2. หน้า 545-547. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.
อนรรฆ พิทักษ์ธานินฒ. (2556). “ก่อนจะเป็น ปตท.”: ประวัติศาสตร์อุตสาหกรรมน้ำมันปิโตรเลียมในประเทศไทย ตั้งแต่ พ.ศ. 2489 ถึง 2521. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต (ประวัติศาสตร์). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพ ศ.พลโท พระยาศัลวิธานนิเทศ (แอบ รักตประจิต). ( 2533). ม.ป.ท.: ม.ป.พ.
อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ เผดิม อังสุวัฒนะ. (2509). ม.ป.ท.: มิตรนราการพิมพ์.
Berman, Morris. (1978). Social Change and Scientific Organization: The Royal Institution, 1799-1844. Ithaca, New York: Cornell University Press.
Bucchi, Massimiano.(2004). Science in Society: An Introduction to Social Studies of Science. London and New York: Routledge.