การจัดการเรียนรู้วิชาพระพุทธศาสนา ตามหลักอิทธิบาท 4
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้นำเสนอแนวทางการจัดการเรียนรู้วิชาพระพุทธศาสนาตามหลัก อิทธิบาท 4 ซึ่งเป็นหลักธรรมสำคัญในพระพุทธศาสนา ประกอบด้วย ฉันทะ (ความพอใจ), วิริยะ (ความพากเพียร), จิตตะ (ความตั้งใจ), และ วิมังสา (การไตร่ตรอง) โดยมีเป้าหมายเพื่อพัฒนาผู้เรียนทั้งด้านปัญญาและคุณธรรม โมเดลการเรียนรู้นี้ออกแบบให้ครอบคลุมกระบวนการที่สนับสนุนการเรียนรู้เชิงลึกและการประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน เริ่มต้นจากการสร้างความสนใจและแรงจูงใจในการเรียน (ฉันทะ) ผ่านการใช้สื่อการสอนที่สร้างสรรค์ เช่น วิดีโอเกี่ยวกับคำสอนหรือการเล่าเรื่องที่เชื่อมโยงกับชีวิตจริง ต่อด้วยการกระตุ้นความพยายาม (วิริยะ) ผ่านการตั้งเป้าหมายระยะสั้นและการทำกิจกรรมกลุ่มที่เน้นการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม
ในส่วนของการพัฒนาความตั้งใจ (จิตตะ) การสอนแบบเน้นปฏิสัมพันธ์และกิจกรรมฝึกสมาธิถูกนำมาใช้เพื่อช่วยเสริมสร้างสมาธิและการจดจ่อของผู้เรียน สุดท้ายคือการพัฒนาทักษะการไตร่ตรองและวิเคราะห์ (วิมังสา) ผ่านกิจกรรมที่ให้ผู้เรียนสะท้อนความคิด เช่น การเขียนเรียงความ การอภิปราย หรือการทำโครงงานคำสอน ซึ่งส่งผลให้ผู้เรียนสามารถเชื่อมโยงคำสอนในพระพุทธศาสนากับการดำเนินชีวิตอย่างมีคุณธรรม
ผลลัพธ์ที่คาดหวังจากการจัดการเรียนรู้ตามแนวทางนี้ คือการพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์และความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ การเสริมสร้างคุณธรรมและจริยธรรมในตัวผู้เรียน รวมถึงการสร้างแรงบันดาลใจในการเรียนรู้วิชาพระพุทธศาสนาอย่างต่อเนื่อง บทความนี้จึงนำเสนอแนวทางที่มีศักยภาพในการยกระดับการเรียนรู้วิชาพระพุทธศาสนาในบริบทของการศึกษาในยุคปัจจุบันอย่างยั่งยืน