การเสริมสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชนในระบอบประชาธิปไตย: กลไกและความท้าทายในบริบทประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มุ่งศึกษาและวิเคราะห์การมีส่วนร่วมในระบอบประชาธิปไตย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทของประเทศไทย การศึกษานี้ครอบคลุมประเด็นสำคัญ ได้แก่ ความสำคัญของการมีส่วนร่วมต่อระบอบประชาธิปไตย รูปแบบและระดับของการมีส่วนร่วมทางการเมือง กลไกการมีส่วนร่วมในระบบประชาธิปไตยของไทย อุปสรรคและความท้าทาย แนวทางการพัฒนาและเสริมสร้างการมีส่วนร่วม บทบาทของเทคโนโลยีดิจิทัล และบทเรียนจากต่างประเทศ
ผลการศึกษาพบว่า การมีส่วนร่วมทางการเมืองเป็นปัจจัยสำคัญในการเสริมสร้างความเข้มแข็งของระบอบประชาธิปไตย อย่างไรก็ตาม ประเทศไทยยังเผชิญกับความท้าทายหลายประการ เช่น ความเหลื่อมล้ำทางสังคมและเศรษฐกิจ ข้อจำกัดทางกฎหมายและนโยบาย และวัฒนธรรมทางการเมืองแบบอุปถัมภ์ บทความนี้เสนอแนวทางการพัฒนาการมีส่วนร่วมทางการเมือง โดยเน้นการปฏิรูปการศึกษา การเสริมสร้างความเข้มแข็งของภาคประชาสังคม และการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลอย่างมีประสิทธิภาพ
นอกจากนี้ การศึกษาเปรียบเทียบกับต่างประเทศยังให้บทเรียนสำคัญในการพัฒนาการมีส่วนร่วมทางการเมือง อาทิ การใช้ระบบประชาธิปไตยทางตรงของสวิตเซอร์แลนด์ และการใช้เทคโนโลยีในการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของเอสโตเนียและไต้หวัน บทความนี้สรุปด้วยการนำเสนอแนวโน้มและความท้าทายในอนาคตของการมีส่วนร่วมทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตย ซึ่งรวมถึงการเมืองดิจิทัล ประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม และการเมืองข้ามพรมแดน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารวิชาการจินตาสิทธิ์ อยู่ภายใต้การอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) เว้นแต่จะระบุไว้เป็นอย่างอื่น โปรดอ่านหน้านโยบายของเราสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเข้าถึงแบบเปิด ลิขสิทธิ์ และการอนุญาต
References
โกวิทย์ พวงงาม. (2563). การปกครองท้องถิ่นไทย: หลักการและมิติใหม่ในอนาคต (พิมพ์ครั้งที่ 10). วิญญูชน.
จุฑารัตน์ ทิพย์บุญทรัพย์. (2565). บทบาทของผู้หญิงในการมีส่วนร่วมทางการเมืองของไทย. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 47(1), 61-82.
ชาญชัย จิตรเหล่าอาพร. (2563). การมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในระบอบประชาธิปไตย: กรณีศึกษาประเทศไทย. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทิพย์พาพร ตันติสุนทร. (2563). การศึกษาเพื่อสร้างพลเมือง: แนวทางการจัดการเรียนรู้เพื่อสร้างประชาธิปไตยให้ยั่งยืน. สถาบันนโยบายศึกษา.
ธนพันธ์ ไล่ประกอบทรัพย์. (2562). การมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนในระบอบประชาธิปไตยของไทย. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 45(2), 38-57.
ธนวัฒน์ ขวัญบุญ. (2563). เครือข่ายสังคมออนไลน์กับการเคลื่อนไหวทางการเมืองของคนรุ่นใหม่. วารสารรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, 11(2), 57-86.
ธเนศวร์ เจริญเมือง. (2560). การกระจายอำนาจและการปกครองท้องถิ่นในประเทศไทย. เชียงใหม่: คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ประจักษ์ ก้องกีรติ. (2560). การเมืองว่าด้วยการเลือกตั้ง: วาทกรรม อำนาจ และพลวัตชนชั้นนำไทย. ฟ้าเดียวกัน.
ประจักษ์ ก้องกีรติ. (2562). ลืมตาอ้าปาก: จากความหวังสู่ความสิ้นหวังในการเมืองไทย. มติชน.
ประจักษ์ ก้องกีรติ. (2565). เมื่อคนรุ่นใหม่ปฏิวัติ: การประท้วงเพื่อประชาธิปไตยในประเทศไทย. มติชน.
ประภาส ปิ่นตบแต่ง. (2561). การเมืองภาคพลเมือง: การพัฒนาประชาธิปไตยชุมชน. เครือข่ายประชาชนเพื่อการปฏิรูป.
ปริญญา เทวานฤมิตรกุล. (2562). การมีส่วนร่วมของประชาชนในกระบวนการนโยบายสาธารณะ. สถาบันพระปกเกล้า.
ปริญญา เทวานฤมิตรกุล. (2563). พลเมืองศึกษากับอนาคตของประชาธิปไตยไทย. มูลนิธิเพื่อการศึกษาประชาธิปไตยและการพัฒนา.
ปริญญา เทวานฤมิตรกุล. (2564). ประชาธิปไตยในยุคดิจิทัล: โอกาสและความท้าทาย. วารสารสถาบันพระปกเกล้า, 19(1), 67-89.
ผาสุก พงษ์ไพจิตร. (2560). เศรษฐกิจการเมืองไทยสมัยกรุงเทพฯ (พิมพ์ครั้งที่ 3). สำนักพิมพ์มติชน.
ผาสุก พงษ์ไพจิตร. (2562). ความเหลื่อมล้ำฉบับพกพา. มติชน.
พรศักดิ์ ผ่องแผ้ว. (2562). พฤติกรรมการเลือกตั้งของคนไทย. สถาบันพระปกเกล้า.
พิจิตรา ศุภสวัสดิ์กุล. (2565). การรู้เท่าทันสื่อดิจิทัลกับการมีส่วนร่วมทางการเมืองของเยาวชนไทย. วารสารนิเทศศาสตร์, 40(2), 78-98.
พิรงรอง รามสูต. (2564). สื่อสังคมกับการเมืองไทยในยุคดิจิทัล. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ลิขิต ธีรเวคิน. (2561). วิวัฒนาการการเมืองการปกครองไทย (พิมพ์ครั้งที่ 11). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วุฒิพงษ์ เพรียบจริยวัฒน์. (2562). ความปลอดภัยทางไซเบอร์กับการมีส่วนร่วมทางการเมืองในยุคดิจิทัล. วารสารรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์, 8(2), 145-168.
สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน. (2563). รายงานประจำปี 2563. สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน).
สมบัติ ธำรงธัญวงศ์. (2564). การเมืองไทย (พิมพ์ครั้งที่ 5). เสมาธรรม.
สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง. (2564). รายงานผลการศึกษาความเป็นไปได้ในการใช้ระบบการลงคะแนนเสียงทางอิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย. สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง.
สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2561). คู่มือประชาชนในการเข้าชื่อเสนอกฎหมาย. สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
สุรศักดิ์ ปาเฮ. (2564). ความเหลื่อมล้ำทางดิจิทัลกับการพัฒนาประชาธิปไตยในประเทศไทย. วารสารสังคมศาสตร์, 51(1), 123-145.
อเนก เหล่าธรรมทัศน์. (2559). การเมืองของพลเมือง: สู่สหัสวรรษใหม่. สำนักพิมพ์คบไฟ.
อเนก เหล่าธรรมทัศน์. (2560). การเมืองภาคพลเมือง. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์.
เอนก เหล่าธรรมทัศน์. (2559). แปรถิ่นเปลี่ยนฐาน: สร้างการปกครองท้องถิ่นให้เป็นรากฐานของประชาธิปไตย (พิมพ์ครั้งที่ 4). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Barnes, S. H., & Kaase, M. (1979). Political action: Mass participation in five Western democracies. Beverly Hills, CA: Sage Publications.
Dalton, R. J. (2008). Citizen politics: Public opinion and political parties in advanced industrial democracies. Washington, DC: CQ Press.
Danaher, J., Hogan, M. J., Noone, C., Kennedy, R., Behan, A., De Paor, A., ... & Shankar, K. (2017). Algorithmic governance: Developing a research agenda through the power of collective intelligence. Big Data & Society, 4(2), 2053951717726554.
Drechsler, W. (2018). Pathfinder: e-Estonia as the β-version. JeDEM-eJournal of eDemocracy and Open Government, 10(2), 1-22.
Farrell, D. M., Suiter, J., & Harris, C. (2019). 'Systematizing' constitutional deliberation: The 2016–18 citizens' assembly in Ireland. Irish Political Studies, 34(1), 113-123.
Koc-Michalska, K., & Lilleker, D. G. (2017). Digital politics: Mobilization, engagement and participation. Political Communication, 34(1), 1-5.
Kriesi, H., & Trechsel, A. H. (2008). The politics of Switzerland: Continuity and change in a consensus democracy. Cambridge: Cambridge University Press.
Kymlicka, W. (2015). Solidarity in diverse societies: Beyond neoliberal multiculturalism and welfare chauvinism. Comparative Migration Studies, 3(1), 1-19.
Mathew, G. (2014). Panchayati raj in India: An overview. New Delhi: Concept Publishing Company.
Milbrath, L. W., & Goel, M. L. (1977). Political participation: How and why do people get involved in politics? Chicago: Rand McNally College Publishing.
Pateman, C. (2012). Participatory democracy revisited. Perspectives on politics, 10(1), 7-19.
Print, M. (2007). Citizenship education and youth participation in democracy. British journal of educational studies, 55(3), 325-345.
Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: The collapse and revival of American community. New York: Simon & Schuster.
Sloam, J. (2016). Diversity and voice: The political participation of young people in the European Union. The British Journal of Politics and International Relations, 18(3), 521-537.
Tang, A. (2019). Digital democracy: The tools transforming political engagement. London: Nesta.
Tarrow, S. G. (2005). The new transnational activism. Cambridge: Cambridge University Press.
Theocharis, Y., & van Deth, J. W. (2018). Political participation in a changing world: Conceptual and empirical challenges in the study of citizen engagement. New York: Routledge.
Verba, S., & Nie, N. H. (1972). Participation in America: Political democracy and social equality. New York: Harper & Row.
Verba, S., Schlozman, K. L., & Brady, H. E. (1995). Voice and equality: Civic voluntarism in American politics. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Wahl-Jorgensen, K. (2019). Emotions, media and politics. Cambridge: Polity Press.
Wampler, B. (2007). Participatory budgeting in Brazil: Contestation, cooperation, and accountability. University Park, PA: Penn State Press.