สื่อสังคมออนไลน์กับการสร้างวาทกรรมทางการเมือง: ผลกระทบต่อการรับรู้ความจริงของพลเมือง

Main Article Content

พระครูพิสุทธิธรรมาภรณ์ ทองสะคม

บทคัดย่อ

บทความวิชาการฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์บทบาทของสื่อสังคมออนไลน์ในการสร้างวาทกรรมทางการเมืองและสำรวจผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อการรับรู้ความจริงของพลเมืองในยุคดิจิทัล การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยใช้วิธีการทบทวนวรรณกรรม (Literature Review) จากแนวคิดทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องทั้งในและต่างประเทศ รวมถึงการวิเคราะห์กรณีศึกษาที่เกิดขึ้นในบริบทการเมืองไทย ผลการศึกษาพบว่า สื่อสังคมออนไลน์ได้เปลี่ยนพลวัตของพื้นที่สาธารณะทางการเมืองอย่างมีนัยสำคัญ โดยเปิดโอกาสให้เกิดการสร้างและเผยแพร่วาทกรรมทางการเมืองที่หลากหลาย อย่างไรก็ตาม ลักษณะทางสถาปัตยกรรมของแพลตฟอร์ม เช่น อัลกอริทึมที่ก่อให้เกิดสภาวะห้องเสียงสะท้อน (Echo Chamber) และฟองสบู่แห่งการกรอง (Filter Bubble) ได้เร่งให้เกิดการแบ่งขั้วทางการเมือง (Political Polarization) และทำให้ข้อมูลบิดเบือน (Disinformation) แพร่กระจายอย่างรวดเร็ว ปรากฏการณ์เหล่านี้ส่งผลกระทบโดยตรงต่อการรับรู้ความจริงของพลเมือง ทำให้เส้นแบ่งระหว่างข้อเท็จจริงและความคิดเห็นเลือนรางลง และบั่นทอนพื้นฐานของความเข้าใจร่วมกันในสังคม ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของระบอบประชาธิปไตย บทความนี้เสนอแนะให้ทุกภาคส่วนตระหนักถึงความท้าทายดังกล่าว โดยเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการส่งเสริมการรู้เท่าทันสื่อดิจิทัล (Digital Media Literacy) ความรับผิดชอบของแพลตฟอร์ม และการสร้างเสริมวัฒนธรรมการตรวจสอบข้อมูลอย่างมีวิจารณญาณในหมู่พลเมือง

Article Details

บท
Academic article บทความวิชาการ

References

พิชญ์ พงษ์สวัสดิ์. (2563). วาทกรรม อำนาจ และการเมืองบนพื้นที่ไซเบอร์. สำนักพิมพ์มติชน.

พิรงรอง รามสูต. (2564). การรู้เท่าทันสื่อในยุคดิจิทัล: ความท้าทายของพลเมืองไทย. วารสารนิเทศศาสตร์, 39(2), 1-18.

Bruns, A. (2008). Blogs, Wikipedia, Second Life, and beyond: From production to produsage. Peter Lang.

Foucault, M. (1972). The archaeology of knowledge. Tavistock Publications.

Habermas, J. (1989). The structural transformation of the public sphere: An inquiry into a category of bourgeois society (T. Burger, Trans.). MIT Press.

McIntyre, L. (2018). Post-truth. MIT Press.

Pariser, E. (2011). The filter bubble: What the Internet is hiding from you. Penguin UK.

Sunstein, C. R. (2017). #Republic: Divided democracy in the age of social media. Princeton University Press.

Tufekci, Z. (2017). Twitter and tear gas: The power and fragility of networked protest. Yale University Press.

Vosoughi, S., Roy, D., & Aral, S. (2018). The spread of true and false news online. Science, 359(6380), 1146–1151. https://doi.org/10.1126/science.aap9559

Wardle, C., & Derakhshan, H. (2017). *Information disorder