การใช้หลักจริยศาสตร์การพัฒนาตามแนววิถีชุมชนมุสลิมในการจัดการขยะแบบมีส่วนร่วมของชุมชนในตำบลยี่งอ อำเภอยี่งอ จังหวัดนราธิวาส
คำสำคัญ:
การจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วม , ตำบลยี่งอ อำเภอยี่งอ จังหวัดนราธิวาส , ชุมชนวิถีมุสลิม, จริยศาสตร์การพัฒนาแนววิถีอิสลามบทคัดย่อ
การให้คุณค่าทางจริยศาสตร์เพื่อแก้ปัญหาและพัฒนานับเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ โดยเฉพาะด้านสุขภาวะชุมชน งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ 1) ศึกษาสถานการณ์ปัญหา และ 2) ศึกษาการใช้หลัก จริยศาสตร์การพัฒนาในการจัดการขยะในชุมชนมุสลิม ในพื้นที่ตำบลยี่งอ จังหวัดนราธิวาส เก็บรวบรวมข้อมูลผ่านการสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง การสนทนากลุ่ม การสังเกตการณ์ จากตัวแทนภาครัฐและภาคประชาชน 38 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา จัดหมวดหมู่ และนำเสนอผ่านการอภิปรายเชิงพรรณนา ผลการวิจัย พบว่า (1) ก่อนมีระบบการจัดการขยะโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ครัวเรือนมีการจัดการขยะต้นทางด้วยการเผา ฝังกลบ เป็นส่วนใหญ่ หลังมีระบบการจัดการขยะ ขยะจากครัวเรือนถูกนำไปจัดการด้วยการเทกองในบ่อขยะที่จัดเตรียมไว้ปีละ 428.91 ตัน ทั้งนี้ มีการร่วมลดขยะจากต้นทางด้วย (2) การใช้หลักจริยศาสตร์ ได้แก่ การสื่อสารกับประชาชนผ่านการบรรยายธรรม การตักเตือนและสร้างความตระหนักด้วยสัญลักษณ์เชิงศีลธรรม และการกระตุ้นด้วยการใช้การสร้าง/ร่วมบุญ เพื่อสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน
เอกสารอ้างอิง
ภาษาไทย
กนลา กอบวิทยา. (2562). ผลของการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนเทศบาลตำบลบ้านนา
อำเภอบ้านนาเดิม จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 5(2), 233-248.
กรมควบคุมมลพิษ. (2567). รายงานสถานการณ์มลพิษของประเทศไทย ปี 2566. กระทรวง
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.
ณัฐพล โสตถิรัตน์วิโรจน์. (2557). จริยศาสตร์ของการพัฒนา: บทสำรวจวิวาทะว่าด้วยการพัฒนา. วารสาร
ปัญญาภิวัฒน์, 5(2), 274–288.
วิวัฒน์ สังข์แย้ม. (2564). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยขององค์การบริหารส่วน
จังหวัดนนทบุรี. (การศึกษาค้นคว้าอิสระรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช).
ระพีพรรณ มูหะหมัด. (2556). อิสลามกับการพัฒนาอย่างยั่งยืน: กรณีศึกษาชุมชนริมคลองแสนแสบ
ชุมชนมัสยิดกมาลุลอิสลาม. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหาร ศาสตร์]. http://libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b183541.pdf
สุริยา นะที, & บรรเทิง พลสวัสดิ์. (2568). รูปแบบการจัดการขยะมูลฝอยโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน.
วารสารสิ่งแวดล้อมศึกษาการแพทย์และสุขภาพ, 10(2), 45-60.
English
Abdullah, A., Abdul-Rani, S. R., & Sridar, R. (2024). The philosophy of solid waste
management from the perspective of Islamic developmental worldview. Journal of Electrical Systems, 20(4), 1–14.
Konglawat, K. (2019). The effect of solid waste management through community
participation in Ban Na Subdistrict Municipality, Ban Na Doem District, Surat Thani Province. Journal of Rajabhat Surat Thani, 5(2), 233–248. [Translated]
Nasr, S. H. (1968). Man and nature: The spiritual crisis of modern man. George Allen & Unwin.
Nuttapol, S. (2014). The ethics of development: A survey of development debates.
Panyapiwat Journal, 5(2), 274–288. [Translated]
Pollution Control Department. (2024). Thailand pollution report 2016. Ministry of Natural
Resources and Environment. [Translated]
Rapeepan, M. (2013). Islam and sustainable development: A case study of Saen Saeb Canal
community, Kamalul Islam Mosque community [Master’s thesis, National Institute of Development Administration]. http://libdcms.nida.ac.th/thesis6/2556/b183541.pdf [Translated]
Samori, Z., Rahman, F. A., & Ibrahim, M. F. (2017). Islamic ethics of waste management
towards sustainable environmental health. International Medical Journal Malaysia, 16 (Special Issue 1), 163–171.
Suriya, N., & Bantaeng, P. (2025). A model for solid waste management through community
participation. Journal of Environmental Education, Medicine and Health, 10(2), 45–60. [Translated]
Wiwat, S. (2021). Public participation in solid waste management of Nonthaburi Provincial
Administrative Organization [Independent study, Master of Public Administration, Sukhothai Thammathirat Open University]. [Translated]
