การพัฒนาศักยภาพมนุษย์ตามหลักอริยะมรรค
คำสำคัญ:
การพัฒนาศักยภาพมนุษย์, อริยมรรค, พระพุทธศาสนาบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการพัฒนาศักยภาพมนุษย์ตามหลักอริยมรรค ผลการศึกษาพบว่า อริยมรรคเป็นแนวทางสำคัญในการพัฒนามนุษย์ โดยมีองค์ประกอบ 8 ประการ ได้แก่ สัมมาทิฏฐิ (เข้าใจถูกต้อง) สัมมาสังกัปปะ (คิดถูกต้อง) สัมมาวาจา (พูดถูกต้อง) สัมมากัมมันตะ (กระทำถูกต้อง) สัมมาอาชีวะ (เลี้ยงชีพถูกต้อง) สัมมาวายามะ (พยายามถูกต้อง) สัมมาสติ (ระลึกถูกต้อง) และสัมมาสมาธิ (ตั้งมั่นถูกต้อง) ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่าการนำหลักอริยมรรคมาใช้ช่วยเสริมสร้างคุณธรรม ความมั่นคงทางจิตใจ และสมดุลชีวิต หลักการทั้ง 8 ประการสามารถประยุกต์ใช้ในการพัฒนาศักยภาพมนุษย์ในด้านต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การเสริมสร้างแนวคิดเชิงบวก การพัฒนาจริยธรรมในการทำงาน การเสริมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล และการจัดการความเครียด นอกจากนี้ อริยมรรคยังสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการแก้ไขปัญหาทางสังคม เช่น ลดปัญหาความขัดแย้งในองค์กร สนับสนุนการพัฒนาอย่างยั่งยืน และเสริมสร้างจิตสำนึกทางศีลธรรมในระดับบุคคลและสังคม การปฏิบัติตามหลักอริยมรรคสามารถช่วยให้บุคคลพัฒนาแนวคิดและพฤติกรรมที่เอื้อต่อการดำรงชีวิตอย่างสมดุลและมีคุณค่า
References
กันตินันท์ ทองเต็ม. (2567). การเปรียบเทียบต้นทุนผลตอบแทนการปลูกทุเรียนตามเทคนิคการจัดการสวนทุเรียนของเกษตรกรในจังหวัดระยอง. เรียกใช้เมื่อ 8 ตุลาคม 2567 จาก https://kip.kmitl.ac.th/projects/clscves5600yyqnso21rb7uym.
จํารัส พรหมบุตร. (2565). การพัฒนามนุษย์ตามพุทธวิธี. Buddhist Psychology Journal, 7(1), 1-17.
พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. (2554). คำว่าสัตว์. เรียกใช้เมื่อ 8 ตุลาคม 2567 จาก http://legacy.orst.go.th/?knowledges.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ประยุตฺโต). (2544). ชีวิตที่เป็นอยู่ดี ด้วยมีการศึกษาทั้ง 3 ที่ทำให้พัฒนาครบทั้ง 4 พิมพ์ครั้งที่ 2555. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ประยุตฺโต). (2555). ธรรมะกับการพัฒนาชีวิต (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระวีระยุทธ สุมงฺคโลและคณะ. (ม.ป.ป.). การพัฒนามนุษย์ตามหลักภาวนา 4 ในพระพุทธศาสนาเถรวาท. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
วัชราภรณ์ บุญญศิริวัฒน์. (2560). จิตวิทยาสังคม. เรียกใช้เมื่อ 8 ตุลาคม 2567 จาก https://www.psy.chula.ac.th/th/feature-articles/socpsy/.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ประยุตฺโต). (2566). หลักแม่บทของการพัฒนาตน (พิมพ์ครั้งล่าสุด 2566). นครปฐม : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
เอกสิทธิ์ สนามทอง. (2562). การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ : แนวทางพัฒนาสู่ความสำเร็จขององค์การ. วารสารเกษมบัณฑิต, 20(1), 64-77.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2025 วารสารสินธุ์โสธร
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish with Journal of TCI agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) that allows others to share the work with an acknowledgment of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgment of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work.
