การสร้างนิเวศการเรียนรู้ในวิชาสังคมศึกษาสำหรับส่งเสริมการเรียนรู้แบบร่วมมือ

บทคัดย่อ

การสร้างนิเวศการเรียนรู้ในวิชาสังคมศึกษาสำหรับส่งเสริมการเรียนรู้แบบร่วมมือโดยเน้นการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง สร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้เรียนและผู้สอน รวมถึงสิ่งแวดล้อมการเรียนรู้ทั้งในระดับห้องเรียนและนอกห้องเรียน ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาทักษะทางสังคม ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ และการทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างมีประสิทธิภาพดังนั้นนิเวศการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพควรประกอบด้วยองค์ประกอบสำคัญ 3 ประการ ได้แก่ (1) โครงสร้างห้องเรียนที่เอื้อต่อการทำงานกลุ่มและการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (2) การออกแบบกิจกรรมที่ท้าทายและเปิดโอกาสให้ผู้เรียนมีบทบาทในการกำหนดเป้าหมายการเรียนรู้ร่วมกัน และ (3) การสนับสนุนจากครูในบทบาทผู้อำนวยความสะดวก (Facilitator) มากกว่าการเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้โดยตรง
การจัดพื้นที่เรียนรู้ที่ยืดหยุ่น การใช้เทคนิคการสอนแบบ Jigsaw หรือ Think-Pair-Share รวมทั้งการใช้เทคโนโลยีเพื่อสร้างพื้นที่เรียนรู้นอกเวลาเรียน ทั้งนี้ การสร้างนิเวศการเรียนรู้ที่เหมาะสมไม่เพียงแต่ส่งเสริมผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรู้เท่านั้น แต่ยังพัฒนาทักษะความเป็นพลเมือง ทักษะชีวิต และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามเป้าหมายของหลักสูตรแกนกลางอีกด้วย