สมรรถนะของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21: กรณีศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนของประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสมรรถนะหลักของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 ที่สอดคล้องกับบริบทของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน 2) ประเมินระดับสมรรถนะปัจจุบันของผู้บริหารสถานศึกษา และ 3) เสนอแนวทางการพัฒนาสมรรถนะผู้บริหารสถานศึกษา การวิจัยใช้วิธีวิจัยแบบผสมผสาน เก็บข้อมูลจากผู้บริหารสถานศึกษา 334 คนด้วยแบบสอบถาม และสัมภาษณ์เชิงลึกผู้บริหารและผู้เชี่ยวชาญ 30 คน ผลการวิจัยพบสมรรถนะหลัก 6 ด้าน ได้แก่ 1) ภาวะผู้นำทางวิชาการและการเปลี่ยนแปลง 2) การบริหารจัดการเชิงกลยุทธ์และนวัตกรรม 3) การสร้างเครือข่ายและความร่วมมือกับชุมชน 4) การพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษา 5) การบริหารจัดการทรัพยากรและเทคโนโลยีทางการศึกษา และ 6) การบริหารความเสี่ยงและการรับมือกับสถานการณ์วิกฤต ผู้บริหารมีสมรรถนะด้านการสร้างเครือข่ายและความร่วมมือกับชุมชนสูงที่สุด (ค่าเฉลี่ย 4.12) ขณะที่ด้านการบริหารความเสี่ยงและการรับมือกับสถานการณ์วิกฤตต่ำที่สุด (ค่าเฉลี่ย 3.38) แนวทางการพัฒนาสมรรถนะที่สำคัญ ได้แก่ การพัฒนาทักษะด้านเทคโนโลยีดิจิทัล การเสริมสร้างทักษะการบริหารความเสี่ยง และการพัฒนาภาวะผู้นำทางวิชาการในบริบทท้องถิ่น ผลการวิจัยนี้สามารถนำไปใช้ในการพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมและกำหนดนโยบายการพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษาที่สอดคล้องกับบริบทของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารวิชาการจินตาสิทธิ์ อยู่ภายใต้การอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) เว้นแต่จะระบุไว้เป็นอย่างอื่น โปรดอ่านหน้านโยบายของเราสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเข้าถึงแบบเปิด ลิขสิทธิ์ และการอนุญาต
References
กระทรวงศึกษาธิการ. (2562). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2579. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.
เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์. (2022). สมรรถนะผู้บริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัล. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 24(2), 1-15.
ธีระ รุญเจริญ. (2550). ความเป็นมืออาชีพในการจัดและบริหารการศึกษายุคปฏิรูปการศึกษา. กรุงเทพฯ: ข้าวฟ่าง.
พัชรินทร์ สิรสุนทร. (2561). การบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่นในการจัดการศึกษา: กรณีศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 41(4), 1-12.
รัตนา ดวงแก้ว. (2021). ภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรมของผู้บริหารสถานศึกษาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 17(1), 25-38.
วิโรจน์ สารรัตนะ. (2556). การบริหารการศึกษา: หลักการ ทฤษฎี หน้าที่ ประเด็นและบทวิเคราะห์. กรุงเทพฯ: ทิพยวิสุทธิ์.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2563). รายงานการติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษาตามแผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2579. กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2564). การสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน พ.ศ. 2563. กรุงเทพฯ: สำนักงานสถิติแห่งชาติ.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2563). แผนพัฒนาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ พ.ศ. 2560-2565 ฉบับทบทวน. กรุงเทพฯ: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สุกัญญา รัศมีธรรมโชติ. (2557). การจัดการทรัพยากรมนุษย์ด้วย Competency-Based HRM. กรุงเทพฯ: สถาบันเพิ่มผลผลิตแห่งชาติ.
สุภัทรา เอื้อวงศ์. (2023). สมรรถนะการบริหารความเสี่ยงของผู้บริหารสถานศึกษาในสถานการณ์วิกฤต. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 18(1), 57-72.
สุวิทย์ ธีรศาศวัต. (2558). ประวัติศาสตร์อีสาน. ขอนแก่น: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
Fullan, M. (2001). Leading in a culture of change. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Hallinger, P., & Murphy, J. (2012). Running on empty? Finding the time and capacity to lead learning. NASSP Bulletin, 97(1), 5-21.
Hargreaves, A., & Fink, D. (2006). Sustainable leadership. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Harris, A., & Jones, M. (2020). COVID 19 – School leadership in disruptive times. School Leadership & Management, 40(4), 243-247.
Leithwood, K., Harris, A., & Hopkins, D. (2024). Seven strong claims about successful school leadership revisited. School Leadership & Management, 44(1), 5-22.
Leithwood, K., & Riehl, C. (2003). What we know about successful school leadership. Philadelphia, PA: Laboratory for Student Success, Temple University.
McClelland, D. C. (1973). Testing for competence rather than for "intelligence". American Psychologist, 28(1), 1-14.
Netolicky, D. M. (2021). Transformational professional learning: Making a difference in schools. Routledge.
Spencer, L. M., & Spencer, S. M. (1993). Competence at work: Models for superior performance. New York: John Wiley & Sons.
Yamane, T. (1967). Statistics: An introductory analysis (2nd ed.). New York: Harper and Row.