เสียงมีไว้ขาย?

บทวิเคราะห์วาทกรรมเกี่ยวกับการขายเสียงในประเทศไทยด้วยแนวคิดทฤษฎีสัญญาประชาคม

บทคัดย่อ

การซื้อสิทธิขายเสียงถือเป็นประเด็นปัญหาสำคัญที่ถูกกล่าวถึงอยู่ตลอดเวลาเมื่อมีการเลือกตั้งในประเทศไทย อย่างไรก็ตาม การซื้อสิทธิขายเสียงก็กลายเป็นวาทกรรมทางการเมืองของฝ่ายต่าง ๆ ที่ช่วงชิงความชอบธรรมให้กับผลการเลือกตั้งอยู่เสมอ บทความวิชาการนี้ทำการสำรวจและตั้งคำถามต่อประเด็นการซื้อสิทธิขายเสียงว่าเป็นเหตุที่ยอมรับได้หรือไม่ตามทฤษฎีการเมืองกลุ่มสัญญาประชาคม กล่าวคือ เสียงเลือกตั้งนั้นอาจถือว่าเป็นสินค้าที่สามารถซื้อขายในระบบตลาดเสรีได้หรือไม่? และหากเสียงเลือกตั้งกลายเป็นสินค้าแล้ว จะสามารถยอมรับถึงความชอบธรรมของผลการเลือกตั้งได้หรือไม่? ผลการศึกษาพบว่า แนวคิดสัญญาประชาคมมองสิทธิการเลือกตั้งเป็นพันธะที่พลเมืองมีต่อประชาคมการเมืองโดยไม่อาจซื้อขายหรือแลกเปลี่ยนได้ การนำพันธะดังกล่าวมาใช้แลกเปลี่ยนในทางเศรษฐกิจ ย่อมเป็นการสละซึ่งพันธะดังกล่าว เพราะเป็นการใช้สัญญาต่อรัฐเป็นเพื่อดำรงผลประโยชน์ส่วนตนเท่านั้น เช่นเดียวกันรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งที่มีการซื้อสิทธิขายเสียงก็ย่อมไม่ใช่รัฐบาลที่ชอบธรรม เพราะไม่สามารถแสดงได้ว่าเป็นรัฐบาลที่มาจากการยินยอมของสมาชิกประชาคมการเมืองนั่นเอง