หลักนิติบัญญัติและตุลาการในพระไตรปิฎก
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์และสังเคราะห์หลักนิติบัญญัติและตุลาการที่ปรากฏในพระไตรปิฎก ซึ่งเป็นแหล่งอ้างอิงทางศาสนาและกฎหมายสำคัญของพุทธศาสนา พระไตรปิฎกไม่เพียงแต่เป็นคู่มือทางศาสนาที่แสดงถึงหลักธรรมและการปฏิบัติในชีวิตประจำวันของพุทธศาสนิกชน แต่ยังแฝงไปด้วยหลักการที่เกี่ยวข้องกับการจัดตั้งระเบียบทางสังคม การพิพากษา และการบังคับใช้กฎหมายในชุมชนสงฆ์ บทความนี้เริ่มต้นด้วยการสำรวจโครงสร้างและเนื้อหาของพระไตรปิฎก โดยเน้นที่หมวดหมู่และข้อความที่เกี่ยวข้องกับหลักการทางนิติบัญญัติ เช่น วินัยปิฎกที่กล่าวถึงกฎเกณฑ์การจัดการทางพระวินัย รวมถึงกระบวนการสอบสวนและการพิพากษาที่ปรากฏในตัวบทของพระไตรปิฎก นอกจากนี้ บทความยังพิจารณาถึงความสัมพันธ์ระหว่างหลักการเหล่านี้กับการสร้างความยุติธรรมในสังคม โดยเปรียบเทียบกับหลักนิติธรรมในสังคมปัจจุบัน เพื่อให้เห็นถึงความเป็นมาของกระบวนการนิติบัญญัติและตุลาการในบริบททางศาสนา การศึกษาพบว่าหลักการเหล่านี้มีความซับซ้อนและละเอียดอ่อนในการประยุกต์ใช้เพื่อคงไว้ซึ่งความสงบเรียบร้อยของชุมชนสงฆ์ อีกทั้งยังมีอิทธิพลในการสร้างมาตรฐานทางจริยธรรมที่ยังคงสะท้อนในสังคมปัจจุบัน บทความนี้สรุปว่าการศึกษาหลักนิติบัญญัติและตุลาการในพระไตรปิฎกไม่เพียงแต่ทำให้เราเข้าใจถึงกระบวนการและวิธีการในการจัดการกับปัญหาที่เกิดขึ้นในสังคมสงฆ์ในอดีต แต่ยังช่วยให้เราเห็นถึงคุณค่าของหลักการเหล่านี้ที่ยังคงเป็นประโยชน์ในด้านการสร้างความยุติธรรมและระเบียบในสังคมสมัยใหม่
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
คูณ โทขันธ์. (2545). พุทธสาสนากับสังคมและวัฒนธรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: โอ.เอส.พริ้นติ้เอาส์.
จำนง อติวัฒนสิทธิ์. (2548). สังคมวิทยาตามแนวพุทธศาสตร์ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ธนาคม บรรเทากุล. (2562). การบริหารตามหลักนิติบัญญัติและตุลาการในพระไตรปิฎก. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 8(2), 1-19
บุญมี แท่นแก้ว. (2540). พระพุทธศาสตร์กับปรัชญา. กรุงเทพมหานคร: หจก. เม็ดทรายพริ้นติ้ง.
พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2543). รู้จักพระไตรปิฎกเพื่อเป็นชาวพุทธที่แท้ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เอดิสันเพรสโปรดักส์.
พระธรรมปิฎก (ปอ. ปยุตฺโต). (2543). พุทธธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก. (2541). ธรรมนูญชีวิต. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิพุทธธรรม.
พระมหาสมบัติ ธมฺมสาโร. (2562). การประยุกต์ใช้หลักธรรมทางพุทธศาสนาในสังคมปัจจุบัน. วารสารพุทธศาสนศึกษา, 3(1), 21-29
มหามกุฎราชวิทยาลัย. (2521). ประวัติการปกครองคณะสงฆ์ไทย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฎราชวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). บทนำ. พระวินัยปิฎกเล่ม 1. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. (2528). ระบบกฎหมายไทยและต่างประเทศ. กรุงเทพมหานคร: บริษัทวิคตอรีเพาเวอร์พอยต์ จำกัด.
สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. (2541). วินัยมุข เล่ม 1 (พิมพ์ครั้งที่ 39). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฎราชวิทยาลัย.
เสถียรพงษ์ วรรณปก. (2543). คำบรรยายพระไตรปิฎก. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.
เสถียรพงษ์ วรรณปก. (2543). คำบรรยายพระไตรปิกฎ. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.
Kulsuwan, S. (2021). หลักธรรมาภิบาลในพระไตรปิฎก. วารสารเสียงธรรมจากมหายาน, 7(1), 1-10
Piyaphanyamongkol, A. (2021). แนวทางการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองในการเลือกตั้งของนักศึกษาระดับปริญญาตรีมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา. Journal of Legal Entity Management, 7(6), 347-355.