วารสารวิชาการสังคมศาสตร์สมัยใหม่ (Online)

ลาภในทางพุทธศาสตร์และนิติศาสตร์

พระปลัดสมหมาย สุรปญฺโญ, ณัฎฐ์ อุตรวิเชียร, สมพร ศิริพันธ์ — Tue, 31 Dec 2024 00:00:00 +0700

การศึกษาครั้งนี้ เพื่อศึกษา 1. ลาภในทางพุทธศาสตร์ 2. ลาภในทางนิติศาสตร์ โดยใช้การศึกษาเชิงเอกสาร (Documentary Research) ผลการศึกษาพบว่า ลาภในทางพุทธศาสตร์ ที่ปรากฏในสุตตันตปิฎก ได้กล่าวถึงความหมายของ “ลาภ” ไว้ใน “โลกธรรม 8” มี 2 ลักษณะ คือ 1. มีลาภ หมายถึง สิ่งที่ทุกคนอยากได้ เป็นสิ่งที่ชอบพอใจ ปรารถนา 2. เสื่อมลาภ หมายถึง สิ่งที่สูญเสียไป ซึ่งเป็นธรรมดาของโลก หากได้มาแล้วย่อมเสื่อมย่อมเสียไป เอตทัคคะด้านผู้มีลาภมากในทางพระพุทธศาสนา ได้แก่ พระสีวลีเถระ เอตทัคคะในพระพุทธศาสนาเถรวาท และพระโพธิสัตว์ชัมภล (ท้าวกุเวร) เอตทัคคะในพระพุทธศาสนามหายาน ส่วน ลาภที่ปรากฏในพระวินัยปิฎก ได้ให้ความหมายไว้ว่า “ที่ชื่อว่า ลาภ ได้แก่ จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ เภสัชบริขารอันเป็นปัจจัยของภิกษุไข้ โดยที่สุดแม้ก้อนจุรณ ไม้ชำระฟัน ด้วยชายผ้า” และ “อาบัติที่เกิดจากลาภ” นั้น ได้กล่าวไว้ว่า ลาภที่เขาน้อมไว้ ภิกษุสำคัญว่า “เขาน้อมไว้ น้อมมาเพื่อตน” เป็นนิสสัคคีย์ ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ลาภในทางนิติศาสตร์ ที่ปรากฏในกฎหมายไทย ได้แก่ 1. ลาภมิควรได้ หมายถึง ทรัพย์สิ่งใดที่บุคคลหนึ่งได้มาโดยปราศจากมูลอันจะอ้างกฎหมายได้ และเป็นทางให้บุคคลอีกคนหนึ่งเสียเปรียบ บุคคลที่ได้ทรัพย์มานั้นมีหน้าที่ต้องคืนทรัพย์ให้แก่เขา ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 406 ซึ่งได้บัญญัติไว้ว่า “บุคคลใดได้มาซึ่งทรัพย์สิ่งใดเพราะการที่บุคคลอีกคนหนึ่งกระทำเพื่อชำระหนี้ก็ดี หรือได้มาด้วยประการอื่นก็ดี โดยปราศจากมูลอันจะอ้างกฎหมายได้ และเป็นทางให้บุคคลอีกคนหนึ่งนั้นเสียเปรียบไซร้ ท่านว่าบุคคลนั้นจำต้องคืนทรัพย์ให้แก่เขา ...” 2. ผู้ได้ลาภงอก หมายถึง บุคคลที่ทำนิติกรรมกับลูกหนี้โดยตรงและได้รับประโยชน์จากนิติกรรมนั้น ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 237 วรรคหนึ่ง วางหลักว่า “เจ้าหนี้ชอบที่จะร้องขอให้ศาลเพิกถอนเสียได้ซึ่งนิติกรรมใด ๆ อันลูกหนี้ได้กระทำลงทั้งรู้อยู่ว่าจะเป็นทางให้เจ้าหนี้เสียเปรียบ ...”

Mindful Leadership: Integrating Buddhist Ethics into Contemporary Organizational Management

Smithinun Thairoongrojana, Patipun Junte — Tue, 31 Dec 2024 00:00:00 +0700

This paper, titled "Mindful Leadership: Integrating Buddhist Ethics into Contemporary Organizational Management," explores the profound influence of Buddhist ethical principles on modern leadership practices. It examines how mindfulness, compassion, and ethical decision-making can transform organizational management by fostering a culture of trust, collaboration, and sustainability. Drawing on the Four Noble Truths, the Eightfold Path, and the principles of interconnectedness and non-attachment, the study demonstrates how these teachings address complex challenges in dynamic business environments. The research highlights the role of mindful leadership in enhancing employee engagement, improving team communication, and promoting ethical decision-making while reducing workplace stress and burnout. Through case studies of successful leaders and practical examples, the paper illustrates how integrating Buddhist ethics fosters innovation, strengthens organizational reputation, and ensures long-term sustainability. Ultimately, this study advocates for the adoption of mindful leadership as a transformative approach to align personal values with professional practices, creating resilient and ethical organizations in an ever-changing global landscape.

Social Justice through the Lens of Buddhism: Insights on Compassion, Equity, and Community Well-Being

Wichian Sanmee — Tue, 31 Dec 2024 00:00:00 +0700

The paper titled "Social Justice through the Lens of Buddhism: Insights on Compassion, Equity, and Community Well-Being" examines the profound ways in which Buddhist teachings can inform and enhance modern social justice efforts. Drawing on foundational Buddhist principles such as compassion (karuna), interconnectedness, and ethical conduct, the study illustrates their potential in addressing systemic inequities and promoting community well-being. It explores how the Four Noble Truths and the Eightfold Path provide a framework for cultivating empathy and fostering societal harmony. The analysis integrates case studies and contemporary applications, showcasing examples of Buddhist-inspired activism and leadership in education and community-building. By highlighting the relevance of Buddhist teachings to contemporary issues such as inequality, environmental justice, and educational equity, the study underscores the transformative potential of mindfulness, right action, and collective responsibility. Ultimately, this work advocates for integrating Buddhist principles into social justice practices, offering actionable insights for individuals and communities striving for a more inclusive and compassionate society.

The Role of Buddhist Mindfulness in Reshaping Social Media Behavior and Digital Well-Being

ดร.สมควร นามสีฐาน, Patipun Junte — Tue, 31 Dec 2024 00:00:00 +0700

The manuscript, "The Role of Buddhist Mindfulness in Reshaping Social Media Behavior and Digital Well-Being," explores how Buddhist mindfulness principles can positively transform the way individuals engage with social media. In today’s digitally connected world, where excessive social media use has been linked to anxiety, depression, and diminished self-esteem, mindfulness emerges as a powerful tool to promote emotional regulation and enhance digital well-being. The study delves into the origins and essence of mindfulness in Buddhist teachings, emphasizing non-judgmental awareness, present-moment focus, and intentionality. By applying these principles, individuals can develop healthier social media habits, counter the addictive nature of digital platforms, and foster meaningful online interactions. The research highlights mindfulness practices such as deep breathing, reflective pauses, and guided meditations as practical techniques for mitigating the negative psychological impacts of social media. Additionally, the paper underscores the potential of integrating mindfulness into media literacy programs, emphasizing its role in combating misinformation and promoting thoughtful digital engagement. Ultimately, the manuscript advocates for embracing mindfulness as a transformative approach to balance technology use and cultivate resilient online communities.

Cultivating Digital Mindfulness: Buddhist Practices for Navigating Social Media and Enhancing Well-Being

Phattharachai Uthaphan, Phramaha Surasak Phooriko (Phutawang) — Tue, 31 Dec 2024 00:00:00 +0700

The paper, "Cultivating Digital Mindfulness: Buddhist Practices for Navigating Social Media and Enhancing Well-Being," examines the integration of Buddhist mindfulness practices into digital environments, offering strategies to address the challenges posed by social media. In an era marked by constant connectivity and digital distractions, the study explores how mindfulness techniques derived from Buddhist principles, such as non-attachment, self-awareness, and compassion, can transform online interactions and improve mental well-being. The research highlights practical applications of mindfulness, including meditation and reflective pauses, to mitigate negative emotions, reduce digital addiction, and foster more meaningful online engagement. Furthermore, it emphasizes the role of intentionality in curbing compulsive behaviors, promoting ethical digital consumption, and building supportive online communities. This study bridges traditional mindfulness with contemporary technological challenges, providing actionable insights for individuals seeking balance and resilience in their digital lives. It concludes by advocating for widespread adoption of digital mindfulness practices to create a healthier and more compassionate digital culture.